Үш фазалы асинхрондымотор- 380 В үш фазалы айнымалы токты (фаза айырмашылығы 120 градус) бір уақытта қосу арқылы қуатталатын асинхронды қозғалтқыштың бір түрі. Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың роторы мен статорының айналмалы магнит өрісі бір бағытта және әртүрлі жылдамдықта айналатындықтан, сырғанау жылдамдығы болады, сондықтан ол үш фазалы асинхронды қозғалтқыш деп аталады.
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың роторының жылдамдығы айналмалы магнит өрісінің жылдамдығынан төмен. Ротор орамасы магнит өрісімен салыстырмалы қозғалысқа байланысты электр қозғаушы күш пен ток тудырады және магнит өрісімен әрекеттесіп, электромагниттік момент тудырады, энергия түрлендіруіне қол жеткізеді.
Бір фазалы асинхронды жүйемен салыстырғандақозғалтқыштар, үш фазалы асинхрондықозғалтқыштаржұмыс өнімділігі жақсырақ және әртүрлі материалдарды үнемдей алады.
Ротордың әртүрлі құрылымдарына сәйкес үш фазалы асинхронды қозғалтқыштарды торлы және орама типті деп бөлуге болады.
Торлы роторы бар асинхронды қозғалтқыштың құрылымы қарапайым, жұмысы сенімді, салмағы жеңіл және бағасы төмен, бұл кеңінен қолданылады. Оның негізгі кемшілігі - жылдамдықты реттеудегі қиындықтар.
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың роторы мен статоры да үш фазалы орамалармен жабдықталған және сырғанау сақиналары, щеткалар арқылы сыртқы реостатқа қосылған. Реостаттың кедергісін реттеу қозғалтқыштың іске қосу өнімділігін жақсартып, қозғалтқыштың жылдамдығын реттей алады.
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың жұмыс принципі
Үш фазалы статор орамасына симметриялы үш фазалы айнымалы ток берілгенде, статор мен ротордың ішкі дөңгелек кеңістігі бойымен n1 синхронды жылдамдықпен сағат тілімен айналатын айналмалы магнит өрісі пайда болады.
Айналмалы магнит өрісі n1 жылдамдықпен айналатындықтан, ротор өткізгіші басында қозғалмайды, сондықтан ротор өткізгіші индукцияланған электр қозғаушы күшін тудыру үшін статордың айналатын магнит өрісін кеседі (индукцияланған электр қозғаушы күштің бағыты оң қол ережесімен анықталады).
Ротор өткізгішінің екі ұшындағы қысқа тұйықталу сақинасымен қысқа тұйықталуына байланысты, индукцияланған электр қозғаушы күшінің әсерінен ротор өткізгіші индукцияланған электр қозғаушы күшпен бірдей бағытта индукцияланған ток тудырады. Ротордың ток өткізгіші статор магнит өрісінде электромагниттік күшке ұшырайды (күш бағыты сол қол ережесін пайдаланып анықталады). Электромагниттік күш ротор білігінде электромагниттік момент тудырады, бұл роторды айналмалы магнит өрісі бағытында айналдыруға мәжбүр етеді.
Жоғарыда келтірілген талдау арқылы электр қозғалтқышының жұмыс принципі келесідей деген қорытынды жасауға болады: қозғалтқыштың үш фазалы статор орамаларына (әрқайсысы 120 градус электрлік бұрыш айырмашылығы бар) үш фазалы симметриялы айнымалы ток берілгенде, айналмалы магнит өрісі пайда болады, ол ротор орамасын кесіп, ротор орамасында индукцияланған ток тудырады (ротор орамасы тұйықталған тізбек). Ток өткізетін ротор өткізгіші статордың айналмалы магнит өрісінің әсерінен электромагниттік күш тудырады, осылайша қозғалтқыш білігінде электромагниттік момент пайда болады, бұл қозғалтқышты айналмалы магнит өрісімен бір бағытта айналдыруға мәжбүр етеді.
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың сым схемасы
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштардың негізгі сымдары:
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың орамасынан шыққан алты сымды екі негізгі қосылым әдісіне бөлуге болады: үшбұрышты қосылым және жұлдызша қосылымы.
Алты сым=үш қозғалтқыш орамасы=үш бас ұшы+үш құйрық ұшы, мультиметр бір ораманың бас және құйрық ұштары арасындағы байланысты өлшейді, яғни U1-U2, V1-V2, W1-W2.
1. Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштарға арналған үшбұрышты үшбұрышты қосу әдісі
Үшбұрыштың үшбұрышты қосылу әдісі үш орамның бастары мен ұштарын үшбұрыш қалыптастыру үшін тізбектей қосу болып табылады, бұл суретте көрсетілгендей:
2. Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштарға арналған жұлдызшалы қосылым әдісі
Жұлдызшалы қосылым әдісі үш орамның құйрығын немесе бас ұштарын жалғау болып табылады, ал қалған үш сымды қуат қосылымдары ретінде пайдалануға болады. Суретте көрсетілгендей қосылым әдісі:
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың сым схемасын суреттер мен мәтінде түсіндіру
Үш фазалы қозғалтқыштың түйіспе қорабы
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыш қосылған кезде, қосылыс қорабындағы қосылыс бөлігін қосу әдісі келесідей:
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыш бұрыштық түрде қосылған кезде, түйіспе қорабының қосылу бөлігінің қосылу әдісі келесідей:
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштарды қосудың екі әдісі бар: жұлдызшалы және үшбұрышты.
Триангуляция әдісі
Кернеуі мен сым диаметрі бірдей орам катушкаларында жұлдызшалы қосылым әдісі үшбұрышты қосылым әдісіне қарағанда фазаға үш есе аз орамға (1,732 есе) және қуаты үш есе аз. Дайын қозғалтқыштың қосылым әдісі 380 В кернеуге төтеп беру үшін бекітілген және әдетте модификациялауға жарамсыз.
Қосу әдісін тек үш фазалы кернеу деңгейі қалыпты 380 В-тан өзгеше болған кезде ғана өзгертуге болады. Мысалы, үш фазалы кернеу деңгейі 220 В болғанда, бастапқы үш фазалы кернеу 380 В-тың жұлдызды қосылым әдісін үшбұрышты қосылым әдісіне өзгерту қолданылуы мүмкін; үш фазалы кернеу деңгейі 660 В болғанда, бастапқы үш фазалы кернеу 380 В үшбұрышты қосылым әдісін жұлдызды қосылым әдісіне өзгертуге болады, ал оның қуаты өзгеріссіз қалады. Әдетте, төмен қуатты қозғалтқыштар жұлдызды қосылымға, ал жоғары қуатты қозғалтқыштар үшбұрышқа қосылады.
Номиналды кернеуде үшбұрышты қосылған қозғалтқыш пайдаланылуы керек. Егер ол жұлдызша қосылған қозғалтқышқа ауыстырылса, ол кернеудің төмендеуіне жатады, бұл қозғалтқыш қуаты мен іске қосу тогының төмендеуіне әкеледі. Жоғары қуатты қозғалтқышты іске қосқан кезде (үшбұрышты қосу әдісі) ток өте жоғары болады. Іске қосу тогының желіге әсерін азайту үшін әдетте төмендетілген іске қосу қолданылады. Бір әдіс - іске қосу үшін бастапқы үшбұрышты қосу әдісін жұлдызша қосу әдісіне өзгерту. Жұлдызша қосу әдісі іске қосылғаннан кейін, ол жұмыс істеу үшін үшбұрышты қосу әдісіне қайта түрлендіріледі.
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштың сым схемасы
Үш фазалы асинхронды қозғалтқыштар үшін алға және кері беріліс желілерінің физикалық диаграммасы:
Қозғалтқышты алға және кері басқару үшін оның қуат көзінің кез келген екі фазасын бір-біріне қатысты реттеуге болады (біз оны коммутация деп атаймыз). Әдетте, V фазасы өзгеріссіз қалады, ал U фазасы мен W фазасы бір-біріне қатысты реттеледі. Екі контактор жұмыс істеген кезде қозғалтқыштың фазалық тізбегін сенімді түрде ауыстыруды қамтамасыз ету үшін сымдар контактінің жоғарғы портында біркелкі болуы керек, ал фаза контактордың төменгі портында реттелуі керек. Екі фазаның фазалық тізбектің ауысуына байланысты екі KM катушкасын бір уақытта қосу мүмкін емес екеніне көз жеткізу қажет, әйтпесе фазадан фазаға қысқа тұйықталу ақаулары пайда болуы мүмкін. Сондықтан, блоктауды қолдану қажет.
Қауіпсіздік мақсатында түймелік блоктау (механикалық) және контакторлық блоктау (электрлік) бар қос блоктау алға және кері басқару тізбегі жиі қолданылады; Түймелік блоктауды пайдалану арқылы, тіпті алға және кері түймелер бір уақытта басылса да, фазаны реттеу үшін қолданылатын екі контакторды бір уақытта қосу мүмкін емес, бұл фазадан фазаға механикалық түрде қысқа тұйықталуды болдырмайды.
Сонымен қатар, қолданылатын контакторлардың өзара байланысына байланысты, контакторлардың бірі қосулы тұрған кезде, оның ұзақ жабық контактісі жабылмайды. Осылайша, механикалық және электрлік қос өзара байланысын қолдану кезінде қозғалтқыштың қуат беру жүйесінде фазадан фазаға қысқа тұйықталулар болмайды, бұл қозғалтқышты тиімді қорғайды және фазалық модуляция кезінде фазадан фазаға қысқа тұйықталудан туындайтын апаттардың алдын алады, бұл контакторды күйдіруі мүмкін.
Жарияланған уақыты: 2023 жылғы 7 тамыз
